LİMİT GÖKYÜZÜ
Deprem, yer sarsıntısı, seizma veya halk arasında zelzele, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır.
– Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.
– Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.
– Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
– Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
– Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.
Kesinlikle panik yapılmamalıdır.
– Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
– Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek hayat üçgeni oluşturulmalıdır.
– Baş iki el arasına alınarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile korunmalıdır. Sarsıntı geçene kadar bu pozisyonda beklenmelidir.
– Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, Düşmemek için sabit bir yere TUTUN
– Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşulmamalıdır.
– Balkona çıkılmamalıdır.
– Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.
– Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
– Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
– Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
– Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır.
– Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
– Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
– Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.
– Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorda ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
– Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.
Öncelikle her ne kadar sonuçları bambaşka olsa da deprem olayına verdiğimiz tepkilerin yaşamdaki diğer beklenmedik olaylara karşı verilen tepkilerle benzer olduğunu fark etmek önemlidir.
Bir başka deyişle gündelik hayat akışının dışında gerçekleşen olaylarla karşılaştığımızda verdiğimiz ‘anormal’ tepkiler, yaşadığımız süreç bağlamında gayet sağlıklı yanıtlardır. Önemli olan bunu kabul ederek iyileşme sürecine başlamaktır. İyileşme sürecinin kısa sürmeyeceği ve daha önce bahsi geçen stres tepkilerinin devam edebileceği bilgisi, bir diğer önemli gerçekliktir. Ne yaşanan acılara saplanıp kalmanın ne de depremi hafife alıp görmezden gelmenin bir faydası dokunmayacaktır. Bunun yerine depremin elimizde olmadan gerçekleştiğini ve acı bir olay olduğunu kabul edip elimizden gelenlere yani kontrol edebileceğimiz şeylere odaklanmak daha gerçekçi ve faydalı bir adım olacaktır.